Publié le 18 juin 2023
Dernière mise à jour il y a 3 mois

Linnaeus, 1753
❝
Cette espèce très commune est l’hôte de très nombreux arhtropodes
Famille : Plantaginaceae
Difficulté de détermination

Statut de conservation

Préoccupation mineure à l’échelle nationale et européenne
Identification
• plante cespiteuse
• feuilles disposées en rosette basale
• feuilles lancéolées, progressivement atténuées à la base
• feuilles à nervures longitudinales très marquées
• inflorescence légèrement ovoïde à longuement cylindrique
• longues hampes florales profondément sillonnées
• bractées noirâtres
• étamines blanches
• le fruit est une capsule contenant 2 graines oblongues
Type végétatif
Vivace
Étymologie
• Plantago vient du latin planta qui signifie plante des pieds, en référence à la forme large des feuilles de certaines espèces et au fait que ces feuilles reposent sur le sol.
• Lanceolata vient du latin lanceola qui signifie petite lance et fait référence à la forme des feuilles de cette espèce
Taille
10 à 100cm de haut pour la plante, 1 à 7 cm de long pour l’inflorescence
Habitat
Prairies, friches, bords de chemins, de 0 à 2000m
Répartition géographique

Floraison

Êtres vivants associés
• Acariens Eriophyidae : Aceria plantaginissubulatae, Epitrimerus jaceae, Leipothrix coactus
• Coléoptère Cerambycidae : Vesperus sanzi
• Coléoptères Chrysomelidae : Apteropeda orbiculata, Chrysolina bankii, Chrysolina gypsophilae, Chrysolina haemoptera, Chrysolina latecincta, Chrysolina limbata, Chrysolina vernalis, Longitarsus anacardius, Longitarsus bytinskii, Longitarsus kutscherai, Longitarsus lewisii, Longitarsus longiseta, Longitarsus melanocephalus, Longitarsus niger, Longitarsus pratensis, Longitarsus reichei, Longitarsus succineus, Timarcha balearica, Timarcha goettingensis, Timarcha maritima
• Coléoptères Curculionidae : Mecinus circulatus, Mecinus collaris, Mecinus labilisMecinus pascuorum, Mecinus pyraster, Otiorhynchus uncinatus, Philopedon plagiatum, Trichosirocalus rufulus, Trichosirocalus troglodytes
• Diptère Agromyzidaes : Chromatomyia horticola, Phytomyza plantaginis
• Diptère Cecidomyiidae : Jaapiella schmidti
• Diptère Sciaridae : Phytosciara macrotricha
• Diptère Syrphidae : Cheilosia lasiopa
• Hétéroptère Pentatomidae : Eysarcoris aeneus
• Homoptères Aphididae : Aphis fabae, Aphis plantaginis, Brachycaudus lucifugus, Dysaphis aucupariae, Dysaphis plantaginea, Dysaphis plantaginis
• Homoptère Asterolecaniidae : Planchonia arabidis
• Homoptère Cicadellidae : Anaceratagallia ribauti
• Homoptère Pseudococcidae : Ceroputo pilosellae
• Homoptère Ulopidae : Utecha trivia
• Hyménoptère Tenthredinidae : Tenthredo omissa
• Lépidoptères Crambidae : Pyrausta despicata, Scoparia pyralella
• Lépidoptères Erebidae : Amata phegea, Diacrisia sannio, Parasemia plantaginis, Phragmatobia fuliginosa, Rhyparia purpurata, Utetheisa pulchella
• Lépidoptère Gelechiidae : Scrobipalpa samadensis
• Lépidoptères Geometridae : Eupithecia satyrata, Siona lineata
• Lépidoptère Gracillariidae : Aspilapteryx tringipennella
• Lépidoptères Lasiocampidae : Chondrostega escobesae, Macrothylacia rubi, Malacosoma franconica
• Lépidoptères Noctuidae : Acronicta rumicis, Agrochola nitida, Autographa bractea, Autographa gamma, Charanyca trigrammica, Hoplodrina blanda, Hydraecia micacea, Lacanobia suasa, Noctua comes, Noctua pronuba, Sideridis turbida, Xestia c-nigrum, Xestia xanthographa
• Lépidoptères Nymphalidae : Euphydryas maturna, Melitaea athalia, Melitaea aurelia, Melitaea cinxia, Melitaea didyma, Melitaea parthenoides
• Lépidoptère Pyralidae : Homoeosoma sinuella
• Lépidoptères Tortricidae : Aphelia viburniana, Celypha lacunana, Celypha rivulana, Clepsis rogana, Endothenia marginana, Endothenia oblongana, Falseuncaria degreyana
• Lépidoptère Zygaenidae : Jordanita globulariae
• Thysanoptères Thripidae : Frankliniella intonsa, Thrips nigropilosus
• Champignons : Cercospora pantoleuca, Entyloma plantaginis, Gibberella fujikuroi var. subglutinans, Golovinomyces sordidus, Leveillula taurica, Mollisia plantaginis, Peronospora alta, Podosphaera plantaginis, Puccinia cynodontis, Ramularia rhabdospora, Septoria inconspicua, Septoria plantaginis-majoris, Spilopodia nervisequa, Synchytrium aureum, Synchytrium erieum, Synchytrium plantagineum
• Nématode : Ditylenchus dipsaci, Meloidogyne hapla
Reproduction : Dissémination
Elle est pollinisée par les insectes, également grâce au transport de son pollen par le vent
Les graines tombent au sol et germent sur place
Espèces semblables
• Le Plantain argenté (Plantago argentea) est semblable mais ses feuilles sont soyeuses-argentées sur les deux faces et les sillons de la hampe sont moins profonds. Ses inflorescences sont plus courtes (pas plus de 2cm de long)
• Le Plantain à une graine (Plantago monosperma) peut être similaire mais il est plus petit, ses feuilles sont appliquées au sol et très laineuses, on le rencontre dans les Pyrénées à partir de 1500m.
• Le Plantain pied de lièvre (Plantago lagopus) a des inflorescences très velues, laineuses.
• Le Plantain ovale (Plantago ovata) a des feuilles très étroites et des inflorescences courtes et ovoïdes.
• Le Plantain des Alpes (Plantago alpina) a des feuilles très étroites et se rencontre en altitude dans le Massif central, les Alpes, le Jura et les Pyrénées
• Le Plantain brunâtre (Plantago atrata) a la hampe florale non sillonnée et se rencontre à partir de 1200m dans les Alpes et le Jura
Sources
• INPN
• FLOREALPES
• Tela Botanica
• Plant Parasites of Europe
• GBIF